MÔ HÌNH TÂM – SINH – XÃ HỘI

Bác sĩ gia đình thực hành dựa trên các nguyên lý cơ bản khác biệt so với các chuyên ngành khác. Nguyên lý cốt lõi đầu tiên là chăm sóc toàn diện, liên tục theo vòng đời cho cá nhân và gia đình trong bối cảnh của cộng đồng , với định hướng dự phòng . Bên cạnh đó, Bác sĩ gia đình thực hành lâm sàng dựa trên mô hình tâm sinh xã hội , còn được gọi là mô hình Bio-Psycho-Social. Mô hình này xem xét người bệnh và người khỏe trong ba khía cạnh: sinh học (Bio), tâm lý (Psycho), và xã hội (Social).

Ví dụ, cùng nuốt phải vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) đủ để gây viêm niêm mạc dạ dày, không phải ai cũng đến khám với cùng một triệu chứng. Lý do nằm ở mô hình Tâm - Sinh - Xã hội.

Sinh học (Bio): Người có khả năng chịu đau tốt có thể không đến khám vì đau, trong khi người chịu đau kém hơn sẽ đến khám chủ yếu vì triệu chứng đau mơ hồ vùng thượng vị hoặc quanh rốn.

Tâm lý (Psycho): Nếu chịu đau tốt, họ có thể đến khám vì các vấn đề khác liên quan đến tâm lý, ví dụ như lo lắng, mất ngủ, hồi hộp do stress công việc ngày càng nặng nề.

Xã hội (Social): Một số người khác vượt qua cả vấn đề sinh học và tâm lý, nhưng lại đến khám vì lý do xã hội, chẳng hạn như hơi thở hôi do HP ảnh hưởng đến vị trí xã hội hay ngành nghề của họ.

Trong điều trị, việc quan tâm đến nhu cầu của bệnh nhân là rất quan trọng. Với vấn đề đau, thuốc giảm đau có thể hiệu quả ngay lập tức. Tuy nhiên, với các vấn đề tâm lý hay xã hội (như stress hoặc hơi thở hôi ảnh hưởng đến vị trí xã hội), Bác sĩ gia đình cần phải tham vấn thêm, tìm biện pháp giải quyết ngoài việc chỉ tiệt trừ HP thông thường. Bác sĩ gia đình cũng cần quan tâm đến yếu tố tâm lý khi kê đơn thuốc, ví dụ như bệnh nhân thích dạng thuốc nào (nước hay viên). Vị trí xã hội và kinh tế cũng đóng vai trò quan trọng; với bệnh nhân kinh tế thấp, có thể ưu tiên thuốc generic hơn là thuốc biệt dược.

Có thể thấy mô hình Tâm – Sinh – Xã hội hoạt động dựa trên lòng tin của người dân dành cho bác sĩ gia đình. Tuy nhiên, bên cạnh vấn đề quan tâm toàn diện đến bệnh nhân thì vấn đề đào tạo liên tục là hoạt động cực kỳ quan trọng để Bác sĩ gia đình có thể cập nhật kiến thức mới và bù đắp những phần còn thiếu, từ đó ngày càng tạo dựng được lòng tin với người dân và đồng nghiệp.

Với kiến thức, kỹ năng và thái độ tốt được trang bị, Bác sĩ gia đình Việt Nam có khả năng cạnh tranh toàn diện với các chương trình đào tạo trong và ngoài nước, và quan trọng nhất là tạo được lòng tin với người dân và gia đình của họ.

Tóm lại, Bác sĩ gia đình là người thực hành lâm sàng có định hướng dự phòng, xử lý được các vấn đề sức khỏe thường gặp, thực hành theo mô hình tâm sinh xã hội, cung cấp chăm sóc toàn diện, liên tục theo vòng đời cho cá nhân và gia đình, đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc ban đầu, và góp phần vào việc đạt được mục tiêu sức khỏe cho mọi người.

Tài liệu tham khảo

GS.TS. Lê Hoàng Ninh, GS.TS. Phạm Lê An. Bác sĩ gia đình . Y HỌC GIA ĐÌNH TẬP 1, Nhà xuất bản Y học, 2021

MÔ HÌNH TÂM – SINH – XÃ HỘI

VẮC-XIN CHO CẢ GIA ĐÌNH: NỀN TẢNG BẢO VỆ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

HIỂU SỨC KHỎE CỦA BẠN: HƠN CẢ CƠN ĐAU … MÔ HÌNH TÂM – SINH – XÃ HỘI LÀ GÌ?

hoibacsigiadinhtphcm

HIỂU SỨC KHỎE CỦA BẠN: HƠN CẢ CƠN ĐAU ... MÔ HÌNH TÂM - SINH - XÃ HỘI LÀ GÌ?

Nội Dung Nên Đọc

Webinar dành cho Bác sĩ

CÁC KHÓA HỌC E-LEARNING MIỄN PHÍ

WEBINAR CHUYÊN ĐỀ Y HỌC GIA ĐÌNH: ĐĂNG KÝ NGAY HÔM NAY!

BỐN LỜI KHUYÊN DÀNH THỜI GIAN CHO SỨC KHỎE

Có Thể Bạn Sẽ Thích

PHÒNG KHÁM BSGĐ – BỆNH VIỆN NGUYỄN TRÃI

Hội Bác sĩ Gia đình Thành phố Hồ Chí Minh (HCM AFP)

Theo Dõi Chúng Tôi

Nội Dung Mới Nhất

Webinar dành cho Bác sĩ

CÁC KHÓA HỌC E-LEARNING MIỄN PHÍ

DANH MỤC

Welcome Back!

Retrieve your password

Add New Playlist

MÔ HÌNH TÂM – SINH – XÃ HỘI

VẮC-XIN CHO CẢ GIA ĐÌNH: NỀN TẢNG BẢO VỆ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

HIỂU SỨC KHỎE CỦA BẠN: HƠN CẢ CƠN ĐAU … MÔ HÌNH TÂM – SINH – XÃ HỘI LÀ GÌ?

Nội Dung Nên Đọc

Có Thể Bạn Sẽ Thích

Theo Dõi Chúng Tôi

Nội Dung Mới Nhất

DANH MỤC

Thẻ

Welcome Back!

Retrieve your password

Add New Playlist